Τρίτη 24 Μαρτίου 2020

Νεοελληνική Γλώσσα Γ΄ Γυμνασίου, Ενότητα 5, Πόλεμος - Ειρήνη


ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Γ΄ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
Ενότητα 5η
Μερικές σκέψεις για τον πόλεμο και την ειρήνη

«Πόλεμος πάντων μὲν πατήρ ἐστι, πάντων δὲ βασιλεύς, καὶ τοὺς μὲν θεοὺς ἔδειξε τοὺς δὲ ἀνθρώπους, τοὺς μὲν δούλους ἐποίησε τοὺς δὲ ἐλευθέρους».
                                                                                                                                                               Ηράκλειτος
(Ο πόλεμος είναι ο πατέρας των πάντων και ο βασιλιάς των πάντων, και μερικούς τους έκανε θεούς, άλλους ανθρώπους· μερικούς τους έκανε δούλους, άλλους ελεύθερους.)

«Οὐδείς γάρ οὕτως ἀνόητος ἐστιν, ὅστις πόλεμον πρό εἰρήνης αἱρέεται· ἐν μέν γάρ τῇ οἱ παῖδες τούς πα­τέρας   θάπτουσιν, ἐν δέ  τῷ  οἱ πατέρες  τά τέκνα».
                                                                                                                                                                  Ηρόδοτος

(Κανείς δεν είναι τόσο ανόητος ώστε να προτιμά τον πόλεμο από την ειρήνη. Γιατί στον καιρό της ειρήνης τα παιδιά θάβουν τους γονείς, ενώ στον καιρό του πολέμου οι γονείς θάβουν τα παιδιά τους.)



- Στις ιστορικές κοινωνίες δεν υπήρξε ποτέ ειρήνη… οι μέρες χωρίς πόλεμο κάπου στον κόσμο είναι ελάχιστες.
- Αν δούμε τον άνθρωπο μέσα στο πλαίσιο της φύσης, η ειρήνη δεν φαίνεται εφικτή, αφού συνεχώς υπάρχει μια πάλη μεταξύ αντίθετων δυνάμεων, που οδηγεί στην επικράτηση του ισχυροτέρου.
- Στο πλαίσιο της κοινωνίας, όμως, και του πολιτισμού, η ειρήνη δεν είναι μόνο δυνατότητα, αλλά και απαίτηση, αφού σε αυτήν στηρίζεται η ελευθερία και η δημοκρατική συνύπαρξη των πολιτών.

Αιτίες των πολέμων

Η επιθετικότητα είναι εγγενής στον άνθρωπο και απαραίτητη για την επιβίωσή του. Όμως επιθετικότητα δε σημαίνει πόλεμος. Από τη στιγμή που ο άνθρωπος άρχισε να εγκαθίσταται μόνιμα σε περιοχές, να ασχολείται με τη γεωργία και την κτηνοτροφία και να αποκτά ιδιοκτησία, ξεκίνησαν οι συγκρούσεις για τα πιο γόνιμα εδάφη και για την κυριαρχία επί των φυσικών πόρων. Ειδικότερα:

- Διεκδικούνται από τα κράτη πρώτες ύλες, όπως το πετρέλαιο, το ουράνιο και στο μέλλον, όπως φαίνεται, το νερό

- Η πολεμική βιομηχανία, εξαιρετικά επικερδής επιχείρηση, υποδαυλίζει τις πολεμικές συγκρούσεις σε διάφορες εστίες του κόσμου

- Σε μεγάλο μέρος του πλανήτη υπάρχει μεγάλη ανέχεια, επιδημίες, ασθένειες. Επιπλέον, τις χώρες αυτές συχνά μαστίζουν τοπικές εμφύλιες συγκρούσεις (βλ. Αφρική)

- Ολοκληρωτικά καθεστώτα χρησιμοποιούν τον πόλεμο για να καθοδηγούν τις μάζες, συχνά μέσω του εθνικισμού

- Η άνοδος του φονταμενταλιστικού ισλαμισμού προωθεί τον πόλεμο κατά της Δύσης, συχνά ως μέσο εκδίκησης

Οι συνέπειες των πολέμων είναι γνωστές, τόσο υλικές, όσο και ηθικές (απώλεια ανθρώπινων ζωών, κατακερματισμός ανθρώπινης οικογένειας, ακύρωση της ανθρώπινης δημιουργίας, καταστροφή της φύσης, εξαχρείωση του ανθρώπου, ακύρωση των ανθρωπιστικών ιδανικών και της λογικής, επικράτηση του αμοραλισμού, φυσική και ηθική εξαθλίωση). [βλ. και κείμενο Θουκυδίδη από το σχολ. βιβλίο]. Ακόμη, γίνονται δημογραφικές ανακατατάξεις (βλ. αστυφιλία στην Ελλάδα μετά τον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο) και περιορίζονται ή εξαλείφονται κοινωνικές παροχές (παιδεία, υγεία κ.λπ.).
Αντίθετα, σε καιρό ειρήνης οι άνθρωποι ζουν …………………………………………, με ……………………………………………,………………………………………………., και ………………………………………. .
Μπορούν να απολαύσουν …………………………………………………………………………………………………….., να δημιουργήσουν ……………………………………, …………………………………………….,………………………….. και να αναπτύξουν ………………………………………………………………… . (συμπληρώστε όπως νομίζετε)

Πώς μπορούμε να εξασφαλίσουμε την ειρήνη;

Να «εξασφαλίσουμε» ίσως είναι υπεραισιόδοξο ρήμα, μπορούμε, όμως, να προσπαθήσουμε.
- Οι διεθνείς οργανισμοί, τα έθνη και τα κράτη πρέπει να καταδικάσουν τον πόλεμο ως παράνομο και άδικο και να δεσμευτούν ότι θα συμβάλλουν στην ανάπτυξη διεθνούς αλληλεγγύης, στην ειρηνική αντιμετώπιση των διαφορών μεταξύ των κρατών και στην προστασία των ανθρώπινων δικαιωμάτων.

- Κρίσιμος είναι ο ρόλος της παιδείας: πρέπει να καλλιεργεί τα ανθρωπιστικά ιδεώδη, τη συλλογική συνείδηση, τα φιλειρηνικά συναισθήματα.

- Θα πρέπει να εξαλειφθούν, ή έστω να αμβλυνθούν, οι κοινωνικές ανισότητες…

https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/48/El_Tres_de_Mayo%2C_by_Francisco_de_Goya%2C_from_Prado_in_Google_Earth.jpg/800px-El_Tres_de_Mayo%2C_by_Francisco_de_Goya%2C_from_Prado_in_Google_Earth.jpg
F. Goya, 3η Μαϊου 1808

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου